गोड ऊस भारतातील एक महत्त्वाची नगदी पिके आहे. याचा उपयोग साखर, गूळ, रस आणि विविध पदार्थ तयार करण्यासाठी होतो. गोड ऊस एक उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय पिक आहे, ज्याला जास्त तापमान, पुरेसा सूर्यप्रकाश, आणि सिंचित जमीन यांची आवश्यकता असते. या लेखात आपण गोड ऊस लागवडीची प्रक्रिया, लागवडीसाठी योग्य हवामान, जमीन, खतांचा प्रकार (सेंद्रिय व रासायनिक), आणि … Read more
शेती ही विज्ञान आणि कला दोन्ही आहे. अन्नाची वाढती मागणी आणि जमिनीचा शाश्वत वापर करण्याच्या गरजेमुळे नवनवीन शेती तंत्रज्ञान आजमावले जात आहे. यातीलच एक प्रभावी पद्धत म्हणजे आंतरपीक पद्धती (Intercropping), जिथे एकाच जमिनीत दोन किंवा अधिक पिके एकत्र घेतली जातात. ही पद्धत जागेचा प्रभावी वापर करते, उत्पादन वाढवते, जमिनीचे आरोग्य सुधारते आणि एकाच प्रकारच्या पिकामुळे … Read more
महाराष्ट्रातील विविध हवामान आणि शेती क्षेत्राची गरज लक्षात घेता, घरगुती हरितगृह तयार करणे हे पर्यावरणपूरक आणि किफायतशीर तंत्रज्ञान आहे. यामुळे पिकांची वाढ, उत्पादनाचा दर्जा, आणि उत्पन्न वाढवणे शक्य होते. या लेखात आपण घरगुती हरितगृह कसे तयार करायचे, त्याचे फायदे आणि देखभाल याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊ. महाराष्ट्रातील हरितगृहाची गरज का आहे? महाराष्ट्र हा भारतातील सर्वाधिक शेतीप्रधान … Read more
शेणखत म्हणजे गायच्या शेणाचा वापर, जो पारंपारिक भारतीय शेतीमध्ये एक अत्यंत महत्त्वाचा घटक आहे. याला “गायचे शेण” किंवा “शेण” असे देखील ओळखले जाते. शेणखताची पारंपारिक आणि जैविक शेतीत मोठ्या प्रमाणावर उपयोग केला जातो. हे एक नैसर्गिक आणि पर्यावरणपूरक खत आहे, ज्यामुळे मातीची सुपीकता वाढवते, पिकांची चांगली वाढ होते आणि शेती अधिक टिकाऊ बनवता येते. Image … Read more
भारतीय शेती क्षेत्र तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने झपाट्याने बदलत आहे, आणि या बदलाच्या केंद्रस्थानी ड्रोन आहे. हवामानातील अनिश्चितता, मजुरांची कमतरता, आणि शाश्वत शेतीच्या वाढत्या गरजा यांसारख्या समस्यांसाठी ड्रोन एक प्रभावी उपाय देत आहेत. पिकांचे निरीक्षण करणे, अचूक फवारणी करणे, आणि उत्पादन वाढवणे यांसाठी ड्रोनचा उपयोग होत आहे. खालील लेखात २०२४ मध्ये भारतीय शेतीत क्रांती घडवणाऱ्या तीन आघाडीच्या … Read more
आधुनिक शेतीमध्ये खतांचे महत्त्वपूर्ण योगदान आहे. जगभरातील अन्न उत्पादनाची मागणी पूर्ण करण्यासाठी पिकांच्या उत्पादनक्षमतेत वाढ करण्यासाठी खतांचा मोठ्या प्रमाणावर वापर होतो. मात्र, खतांचा मातीतील जिवाणूजीवन आणि एकूण परिसंस्थेच्या आरोग्यावर होणारा परिणाम चिंतेचा विषय बनला आहे. खतांमुळे पिकांच्या वाढीस चालना मिळत असली, तरी त्याचा अतिरेकी वापर आणि चुकीच्या पद्धतींमुळे मातीतील सूक्ष्मजीवांच्या संतुलनाला बाधा येऊ शकते. परिणामी, … Read more
एआय-चालित कंबाईन (AI-Driven Combines) शेतीत आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून कापणीची प्रक्रिया अधिक कार्यक्षम बनवतात. यामध्ये अनेक प्रकारचे तंत्रज्ञान एकत्रितपणे वापरले जाते, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे श्रम कमी होतात आणि उत्पादन अधिक चांगल्या गुणवत्तेचे मिळते. चला, या तंत्रज्ञानाबद्दल सविस्तरपणे समजून घेऊ. एआय-चालित कंबाईनचे घटक 1. प्रत्यक्ष डेटा संकलन (Real-Time Data Collection) कंबाईनमध्ये लावलेल्या सेन्सर आणि कॅमेऱ्यांद्वारे पिकांची स्थिती, … Read more
शेती ही मानव सभ्यतेचा आधारस्तंभ आहे, जी जगभरातील अब्जावधी लोकांना अन्न पुरवते. मात्र, रासायनिक खतांचा अतिवापर जमिनीची सुपीकता, पाण्याचे प्रदूषण आणि दीर्घकालीन टिकाऊपणावर गंभीर प्रश्न उभे करतो. या आव्हानांवर मात करण्यासाठी, पर्यावरणपूरक खते एक चांगला पर्याय म्हणून समोर आली आहेत. ती शेतीला पाठिंबा देतात आणि पर्यावरणाचे रक्षणही करतात. या लेखामध्ये पर्यावरणपूरक खतांचे प्रकार, फायदे, आणि … Read more
शहरीकरणामुळे पारंपरिक शेतीसाठी जागा कमी होत आहेत आणि ताज्या, टिकाऊ उत्पादनाची मागणी वाढत आहे. शहरी शेती ही संकल्पना यासाठी एक नाविन्यपूर्ण उपाय ठरली आहे. त्यात तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने 3D प्रिंटेड हायड्रोपोनिक प्रणालींनी शेतीत बदल घडवून आणला आहे. या प्रणाली हायड्रोपोनिक्सच्या कार्यक्षमतेसह 3D प्रिंटिंगच्या सानुकूलन आणि स्वस्तपणाला जोडतात, ज्यामुळे शहरांमध्ये अन्ननिर्मितीची पद्धत बदलली जाऊ शकते. हायड्रोपोनिक्स म्हणजे … Read more
शेती हा आपला देशाचा कणा आहे आणि आता आधुनिक शेती जलद गतीने विकसित होत आहे. अचूक शेती ही एक नवी क्रांती ठरत आहे. जीपीएस (ग्लोबल पोझिशनिंग सिस्टीम) तंत्रज्ञानाच्या मदतीने शेतकरी आता अधिक चांगल्या प्रकारे आणि कमी श्रमात शेती करू शकतात. या लेखात अचूक शेती आणि जीपीएस तंत्रज्ञान कसे कार्य करते हे सोप्या भाषेत समजावून दिले … Read more